donderdag 23 januari 2014

Bonuslimiet banken: kritiek Raad van State

In een eerder weblog schreef ik over een wetsvoorstel van minister Dijsselbloem om de bonussen in de financiële sector te beperken tot 20 procent van het vaste salaris.
Ik was over dit voorstel niet enthousiast, mede ook omdat we hiermee ver uit de pas lopen met voorstellen de Europese commissie.
Het advies van de Raad van State van 22 januari 2014 gaat eveneens in op de Europese voorstellen om de variabele beloning te beperken en is daar niet positief over.
In dat plan wordt de bonus op 100% van het vaste salaris gemaximaliseerd. Aandeelhouders, bestuurders of leden van de onderneming hebben de mogelijkheid om het variabele deel van de totale beloning ten hoogste 200% van het vaste deel van de totale beloning op jaarbasis te laten bedragen. 

De Raad van State zegt daarover dat dit de contractsvrijheid tussen werknemers en banken beperkt. Daarnaast grijpt het voorstel in op reeds bestaande contracten. Volgens de Raad vallen:
"bestaande aanspraken en rechtsposities onder de bescherming van artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM (EP), alsook van artikel 17 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, die het recht op ongestoord genot van eigendom regelen.Gemaakte salarisafspraken over variabele beloningen, in het bijzonder wanneer zij in voldoende mate concreet en voorzienbaar zijn (legitimate expectations), zijn aan te merken als toekomstige vorderingen op de werkgever, die naar verwachting door de nationale rechter en het EHRM zullen worden aangemerkt als eigendom in de zin van artikel 1 EP en artikel 17 van het Handvest."
Deze inmenging is volgens de Raad alleen te rechtvaardigen als deze een wettelijke basis heeft, een legitiem doel heeft dat past in het kader van algemeen belang en het moet tenslotte proportioneel zijn.  In het wetsvoorstel zijn geen herkenbare afwegingen daartoe gemaakt, aldus de Raad van Advies.

De minister geeft in zijn reactie op het advies aan dat er volgens hem wel degelijk sprake is van een algemeen belang omdat de maatregel bijdraagt aan de stabiliteit en integriteit van de financiële sector en van de consument. De minister stelt:
"Met het tegengaan van excessieve variabele beloningen wordt een mogelijke prikkel tot risicovol of niet-integer gedrag in belangrijke mate verminderd. Excessieve variabele beloningen hebben bijgedragen aan ernstige misstanden in de financiële sector en daarmee het maatschappelijk vertrouwen in de financiële sector aangetast. De in dit verband gewenste cultuur- en gedragsverandering in de financiële sector ten aanzien van beloningsbeleid heeft zich tot nu toe nog in onvoldoende mate voltrokken. Hierdoor is nog steeds sprake van een vertrouwenskloof tussen maatschappij en financiële sector en blijft het risico bestaan dat excessieve variabele beloningen blijven leiden tot nieuwe incidenten. Op grond van het voorgaande ben ik van oordeel dat de maatregel in de richtlijn noodzakelijk is en in gepaste verhouding staat tot de nagestreefde bescherming van het algemeen belang."
Volgens het Financieele Dagblad geeft het adviesorgaan hiermee . . "de Nederlandse regering een schot voor de boeg. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën wil namelijk verder gaan dan de EU en de bonus beperken tot 20% van het jaarsalaris; dat wetsvoorstel moet nog naar de Raad van State voor advies. Ook deze bonusbeperking grijpt net als haar Europese tegenhanger in op bestaande contracten."

 We zullen moeten afwachten hoe dit afloopt. Tot nu toe heeft Brussel zich stil gehouden over de mogelijke gevolgen van dit ingrijpen in bestaande arbeidscontracten. Het is aan de minister om met een adequate motivering te komen.
Dat lijkt mij nog niet zo makkelijk, want dat moet hij uitleggen waarom in zijn voorstel, in tegenstelling tot dat van de Europese Commissie:
  • het normale contractrecht niet geldt voor werknemers in de hele financiële sector en zich niet beperkt tot de banken;
  • de maatregel geldt voor alle werknemers (natuurlijke personen) en niet alleen voor het topmanagement;
  • de beperking tot maximaal 20% proportioneel is in verhouding tot de voorgestelde 100% door de Commissie.
Dat zal niet makkelijk zijn en ik vrees dan ook dat men dan niet al te veel moeite zal hebben om bij het Hof in Straatsburg zijn gelijk te krijgen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten